ماهیت :
یكی بود، یكی نبود، غیر از خدا هیچ كس نبود. در روزگار قدیم ..." اولین قصهی كه بریمان نقل كردند، به این طریق آغاز شد. از همان دوران كودكی كشش و جذبهاش را بر ما اعمال كرد، خیال ما را برانگیخت و موجب انبساط خاطرمان شد. از این نظر، قصهها تأثیر عظیمی در ساخت و روند زندگی ما داشتهاند.
از همان آغاز، عادت به داستان خواندن را در ما به وجود آوردند و تخیل ما را نیرو و گسترش دادند. بالهای خیالمان را بر همه شهرها و كشورها دنیا گستردند. شهرها را به ما شناساندند. ما را با مردمانشان آشنا كردند. خوبیهایشان را برای ما گفتند و بدیهایشان را لعن كردند. به ما همدردی و برادری و انسان دوستی آموختند. از غمها و رنجهایشان غمناك شدیم، از شادیها و كامیابیهایشان، شاد شدیم.
به ما مزه آرامش، شور و هیجان، صبر و شكیبیی و فراموشی را چشاندند. آموختیم كه آدمیزاد خطا پذیر است، خطاها را باید بخشید، آموختیم لذت عفو بیشتر از انتقام است. قصهها به تدریج با ما بزرگ شدند و به تناسب ذهنی ما، پیچیدگی و گسترش و غنای بیشتری یافتند و داستانهای امروزی را به وجود آوردند.
مفاهیم ابدی قصهها، در داستانها تكرار شد، جویبار عظیم زندگی از قصهها سر به داستانهای كوتاه باز كرد و رمانها همچون اقیانوسها به وجود آمدند.از همین رو یكی از راههای آشنایی با فرهنگ اندیشه و آداب و رسوم و تاریخ اجتماعی جامعه ایرانی، آشنایی با متون داستانی و شناخت و كشف سنتهای غنی داستاننویسی است.
رشته ادبیات داستانی بنا بر همین ضرورت ایجاد شده است، زیرا به یاری این رشته میتوان با سیر فرهنگ، اندیشه و عواطف جامعه ایرانی از رهگذر خواندن متون داستانی آشنا شد. و ارتباط میان ادبیات داستانی جدید با سنتهای داستاننویسی قدیم فارسی و چند و چون این ارتباط را كشف كرد و زمینهساز شكوفایی استعدادهای نسل جوان در زمینه خلق آثار هنری داستانی گردید. نسل امروز را با ادبیات داستانی كهن و معاصر آشنا ساخت.
تواناییهای لازم :
داشتن ذوق و استعداد نویسندگی، قدرت تجزیه و تحلیل، علاقه به ادبیات به ویژه ادبیات داستانی، تیزبینی و نكتهسنجی و صبر و حوصله زیاد لازمهی فعالیت در حیطه ادبیات داستانی است به ویژه این كه ما در این حیطه هنوز در ابتدی راهیم و باید فردی عاشق و توانمند بود تا بتوان در این وادی وارد شد و باعث شكوفایی ادبیات داستانی گردید.
موقعیت شغلی در یران :
فارغالتحصیلان این رشته میتوانند وظیفه آموزش مباحث نظری داستاننویسی و روشهای نقد داستان را برعهده بگیرند و با تشكیل كارگاههای نقد، به آموزش روشهای عملی نقد و تحلیل داستان و رمان بپردازند. همچنین در نقش كارشناس ادبیات داستانی با فیلمنامه نویسان، نمیشنامه نویسان و منتقدان همكاری كنند و یا با بازنویسی و بازآفرینی آثار داستانی قدیم، آثاری نو و امروزی بیافرینند.
درسهای این رشته در طول تحصیلی :
دروس پایه :
زبان تخصصی، زبان عربی، كلیات فلسفه غرب
دروس اصلی و تخصصی:
تاریخچه و نظریه اسطوره و حماسه، تاریخچه و نظریه حكایت، افسانه و رمانس، تاریخچه رمان و داستان كوتاه فارسی، نظریه داستان، بررسی عناصر داستان، سبكشناسی نثرهای داستانی، متون داستانی كهن منظوم (حماسی، عاشقانه، عرفانی، اخلاقی و حكمی، نظیرهها) شعر روایی معاصر، متون داستانی كهن منثور (عرفانی، تاریخی، دینی، تمثیلی، رمزی ـ عرفانی، تعلیمی)، متون داستانی عامیانه فارسی، متون داستانی معاصر (سرچشمهها، دوره اول، دوره دوم، دوره سوم، دوره چهارم، ادبیات عامه پسند، پاورقیها)، داستان كودكان، جامعه شناسی رمان، ادبیات عامیانه، ادبیات داستانی غرب، كارگاه نقد داستان، بازنویسی و باز آفرینی متون داستانی كهن.
كلیات دستور زبان فارسی، مقدمات زبان شناسی، ویرایش، مهارتهای نوشتاری، جریانهای فكری در ایران، بلاغت ادبی، كلیات سبك شناسی، مكتبهای ادبی، نقد ادبی.